Trải nghiệm sáng tạo với bộ môn Ngữ Văn trong giờ học thuyết minh.

Dạy học phát triển năng lực trong bộ môn ngữ văn lớp 9 được vận dụng một cách phong phú. Với tiết học thuyết minh, giáo viên đã cho học sinh thuyết trình về các chủ đề tự chọn. Một trong những chủ đề đó là thuyết minh về Quốc hoa Việt Nam. Sau phần thuyết trình của hai em Hiền Nhi và Bảo Châu, cả lớp đã hiểu hơn vì sao Việt Nam chọn hoa sen là Quốc hoa. Cả lớp thảo luận sôi nổi về đặc điểm, cấu tạo ý nghĩa cùng những giá trị của hoa sen trong đời sống vật chất tinh thần của xã hội.  

Trong đầm gì đẹp bằng sen

Lá xanh bông trắng lại chen nhụy vàng

Nhụy vàng, bông trắng, lá xanh              

Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn

Đó là những câu ca dao tuyệt hay viết về hoa sen, một loài hoa truyền thống của dân tộc Việt Nam chúng ta. Từ bao đời nay, hoa sen đã gắn liền với con người Việt Nam. Hoa sen mang một vẻ đẹp mỏng manh như vẻ đẹp của người phụ nữ Việt. Đi đến đâu trên khắp mọi miền Tổ quốc, đặc biệt là về những vùng quê thì chắc chắn chúng ta sẽ nhìn thấy những đầm sen với những bông hoa sen đua nở.

Hoa sen có nguồn gốc từ châu Á. Ở các nước theo đạo Phật, người ta thường tôn thờ hoa sen chẳng hạn như đất nước Ấn Độ. Không rõ từ bao giờ hoa sen có mặt trên đất nước Việt Nam chúng ta. Chỉ biết hoa sen cứ thế mà phát triển, mang theo truyền thống của dân tộc. Trong tất cả các nền văn hóa đặc biệt của Phật giáo thì hoa sen chiếm một vị trí cổ xưa và mang ý nghĩa trong sáng, thành tâm như những vị sư thầy ngày ngày tìm ra hướng giác ngộ ở các đền chùa. Nhà Phật đã quen với hình ảnh của vị Bồ Tát ngồi trên đài sen với thái độ nghiêm nghị nhưng hiền từ.Hơn thế nữa, Hoa sen là loài duy nhất, hội tụ đủ trong mình những ý nghĩa nhân sinh cao quý, ý nghĩa triết học, ý nghĩa âm dương ngũ hành và sự vươn dậy mạnh mẽ. Đối với riêng văn hóa Việt Nam, hoa sen được xem như là biểu tượng của người con gái và cũng là quốc hoa của nước chúng ta.

Hoa sen có nguồn gốc từ châu Á. Ở các nước theo đạo Phật, người ta thường tôn thờ hoa sen chẳng hạn như đất nước Ấn Độ. Không rõ từ bao giờ hoa sen có mặt trên đất nước Việt Nam chúng ta. Chỉ biết hoa sen cứ thế mà phát triển, mang theo truyền thống của dân tộc. Trong tất cả các nền văn hóa đặc biệt của Phật giáo thì hoa sen chiếm một vị trí cổ xưa và mang ý nghĩa trong sáng, thành tâm như những vị sư thầy ngày ngày tìm ra hướng giác ngộ ở các đền chùa. Nhà Phật đã quen với hình ảnh của vị Bồ Tát ngồi trên đài sen với thái độ nghiêm nghị nhưng hiền từ.Hơn thế nữa, Hoa sen là loài duy nhất, hội tụ đủ trong mình những ý nghĩa nhân sinh cao quý, ý nghĩa triết học, ý nghĩa âm dương ngũ hành và sự vươn dậy mạnh mẽ. Đối với riêng văn hóa Việt Nam, hoa sen được xem như là biểu tượng của người con gái và cũng là quốc hoa của nước chúng ta.

Về mặt cấu tạo hoa sen được tạo nên bởi 4 bộ phận đó chính là cuống, đài, cánh và nhụy. Để cấu tạo nên một bông hoa sen hoàn chỉnh thì phải nhờ đến cánh và nhụy. Hoa sen có nhiều cánh cong như những bàn tay úp lại với nhau. Cánh hoa sen có màu trắng hoặc màu hồng rất đẹp. Khi hoa nở, những cánh hoa nở xòe ra trông rất đẹp và để lộ ra đài sen. Trong đài sen có chứa hạt sen, một bộ phận rất hữu ích đối với con người.

Cuống hoa là bộ phận dùng để nâng đỡ cho hoa sen có thể vươn mình lên cao khỏi mặt nước. Nhờ có cuống hoa mà hoa sen mới có thể khoe sắc. Cuống sen có nhiều gai nhọn li ti. Khi đi thu hoạch sen, người dân phải mặc rất cẩn thận nếu không sẽ dễ bị thương bởi những cái gai này. Ngoài ra, hoa sen còn mang theo ý nghĩa phá vỡ bốn bề là nước để tự tin khoe sắc dưới ánh mặt trời như vượt lên mọi hoàn cảnh để đạt đến vinh quang trong cuộc sống. Lá sen mọc là là dưới mặt nước, bao quanh cuống hoa. Chúng khá to và có màu xanh giúp hoa sen hoàn thành nhiệm vụ nâng niu những búp hoa đỏ hồng thật xinh xắn. Không chỉ vậy, chúng còn tô điểm cho cánh sen nở rực trên nền lá xanh.

Hoa sen đẹp và có nhiều công dụng hữu ích đối với con người. Những bông sen khi mới hé nụ thường được nhiều người đem về trang trí cho nhà thêm đẹp lung linh. Hạt sen thường được nhiều người dùng để làm thuốc, trị một vài loại bệnh chẳng hạn như suy nhược, mất ngủ,… Hạt sen cũng có thể dùng để nấu chè hạt sen ăn rất ngon và mát. Hạt sen còn là một trong những vị thuốc Bắc quý của Đông y. Cánh và tâm sen thì có thể dùng để làm trà. Lá sen một số nơi thường lấy để gói sôi nhằm mang lại vị thơm cho xôi.

Hiện nay chúng ta có thể thấy hình ảnh hoa sen ở khắp mọi nơi. Hoa sen không chỉ mọc ở trong đầm nữa mà còn mọc ở ao, hồ. Một số gia đình còn trồng sen trong bể trước nhà trang trí cho không gian sống thêm đẹp. Hình ảnh hoa sen trở thành biểu tượng của quốc gia. Hình ảnh người con gái khoác lên mình tà áo dài thướt tha cùng những nét vẽ hoa sen bay bổng của các nghệ nhân đã tôn lên vẻ đẹp nữ tính , thanh tao mà vô cùng trang nhã của thiếu nữ tuổi đôi mươi đã được nước bạn biết đến như hình ảnh người phụ nữ Việt.  Hay như hãng hàng không Vietnam-airline, hãng hàng không quốc gia Việt Nam cũng đã chọn hoa sen là biểu tượng in trên tất cả các máy bay của hãng. Hình ảnh đóa sen hồng bay cao trên bầu trời và bay đi khắp năm châu mang nhiều ý nghĩa to lớn. Nó mang ý nghĩa lớn lao là đưa Việt Nam bay cao, bay xa hơn trên trường quốc tế.

Nhớ đến Việt Nam, bạn bè năm châu sẽ nhớ đến một quốc gia anh hùng, quật khởi đã chiến thắng rất nhiều kẻ thù lớn mạnh. Đồng thời nhớ đến một Việt Nam đẹp xinh với biểu tượng là bông hoa sen đẹp thuần khiết. Nét đẹp ấy không cần phô diễn mà âm thầm ngấm trong từng dòng máu người Việt Nam như hương sen nhè nhẹ. Không chỉ vậy, đóa sen đẹp giản dị như người nông dân chất phác nhưng ở đó vẫn sáng lên tâm hồn cao đẹp- đó là sự thủy chung, lòng yêu nước sâu sắc và bất khuất trong mỗi con người đồng bào ta. Mỗi người con xa quê hương nhớ về cố hương lại nhớ về đóa sen nhỏ mà kiêu dũng để lòng tràn đầy sức mạnh. Chính bởi vẻ đẹp dung dị đó, hoa sen trở thành nguồn cảm hứng của bao thi nhân nghệ thuật.